Page 232 - Mart 2018
P. 232
S ğlık haber
• 11. Yaşlılıkta Alkol ve sigara- Üyesi ve Ankara Üniversitesi Kas işlevini değerlendirmek için
dan kaçınmalıdır. Tıp Fakültesi Geriatri Bilim Dalı ise pratikte, yaşlının yürüme hızı
Alkolün sağlık üzerine olumsuz Öğretim Üyesi Doç. Dr. Murat ve el kavrama gücüne bakabiliriz.
etkileri vardır. Aşırı alkol tüketi- Varlı, şu bilgileri verdi: Sarkopeni, Yaşlının yürüme hızı düz bir ze-
minin karaciğer, beyin, kalp kası “yaşlanma ile oluşan kas kay- minde, örneğin koridor boyunca,
hasarına, ülser, pankreas iltiha- bı” anlamına gelir ve bir bakıma olağan hızında 4 metre yürürken
bı, sindirim sistemi kanserleri, kas yaşlanmasını ifade eder. Kas değerlendirilir. 0,8 m/sn’nin altı
hipertansiyon, demans ve dep- miktarında ve kas işlevinde azal- hızda yürüma “yavaş yürüme”
resyonu neden olduğu bilinmek- mayı kapsar. Tüm yaşlılarda, olarak değerlendirilir ve kas iş-
tedir. Sigara kansere, damar sert- yaşlanmanın sonucu olarak kas levselliğinde azalma olabileceği-
liği, beslenme yetersizliği, kemik kaybı oluştuğunu bilmeli ve tüm ni düşündürür. El kavrama gücü
erimesi ve kırıklara neden olur. yaşlıları (kendimiz, yakınlarımız ise elimizi sıkması istenerek
Antioksidan vitamin ihtiyacını vb.) sarkopeni açısından değer- değerlendirilir. Yürüme hızında
artırır. lendirmeliyiz. Yaşlının vücut ya- yavaşlama olması ve/veya el kav-
pısı, kas miktarı gözlenerek kas rama gücünde azalma kas fonk-
• 12. Yaşlılıkta ideal vücut kaybı olup olmadığı konusunda siyonundaki azalma konusunda
ağırlığı ve kas gücü rahatlıkla fikir sahibi olabiliriz. fikir verir.
korunmalıdır.
Yaşlılarda kilo kaybına ve kilo Kas miktarı için baldır çapı de- Sarkopeni yaşlılarda sık
almaya dikkat edilmelidir. Bu ğerlendirmesi de bizlere hızlı fi- görülür.
değişikliklerin zamanında fark kir verir. Baldır çapı ölçümü için Yandaş hastalığı olan yaşlılarda
edilebilmesi için, haftalık olarak yaşlı ayakta durur, sağ baldırın daha da sık görülür. Türkiye’de
vücut ağırlığı izlenmelidir. Son en kalın yerinden cildi sıkmadan Ankara’da bir bakımevinde 65 yaş
altı aylık zaman diliminde 4.5-5 mezura ile ölçüm yapılır. Sağ bal- üzeri bireylerde sarkopeni sıklığı
kg istem dışı kilo kaybedilmesi dırda şişlik varsa soldan ölçüm %29 saptanmıştır. Çalışmalar 80
veya kilo alınması beslenme bo- yapılır. Her iki baldırda da şişlik yaş üzeri yaşlıların ~%50’sinde
zukluğunun bir göstergesi olarak varsa ölçüm yapılıp şişlik olduğu sarkopeni olduğunu düşündür-
kabul edilmeli ve nedenleri araş- not edilir. Avrupa verilerine göre mektedir. Sarkopeninin ortaya
tırılmalıdır. Şişmanlık sorunu ve 31 cm altı, Türkiye verilerimize çıkmasına neden olan başlıca
istem dışı kilo kaybı olan yaşlıla- göre 33 cm’nin altı kas kaybı lehi- sebepler protein yapımının azal-
rın mutlaka bir sağlık kuruluşu- ne değerlendirilir. (Bahat ve ark. ması, protein yıkımının artması,
na başvurmaları gerekmektedir. 2016) sinir-kas bütünlüğünün bozul-
Sarkopeni Yandaş Hastalığı Olan ması ve kastaki yağ içeriğinin
Akademik Geriatri Derneği Yaşlılarda Daha Da Sık Görülür artmasıdır.
228