Page 95 - Sağlık Dergisi Haziran

haber S ğlık

lere karşı daha önce geliştirilen bazı antiviral ilaçla- sinde devam ediyor.
rın COVID-19’a karşı etkili olup olmadığı test edildi. Antiviral ilacın, bazıları hayati tehlikeye yol açan
Favipiravir çok sayıda yan etkisi bulunuyor. Brezilya’da klorokin
Japon Fujifilm bünyesindeki Toyama Kimya Şirke- difosfatın COVID-19 tedavisindeki etkisini araştıran

ti tarafından geliştirilen ve aslen influenza tedavisinde klinik denemede, iki hasta, ilacın yan etkisi olabilecek

kullanılan “Favipiravir” adlı antiviral ilaç, COVID-19 kalp ritim bozukluğu nedeniyle hayatını kaybetti.
salgınının ortaya çıkmasının ardından Çin’de tedavi Brezilya’nın Amazon eyaletindeki Manaus Tropik
amacıyla denenen ilk ilaçlardan biri oldu. Tıp Enstitüsünden bilim insanları tarafından yürütü-
Guangdong eyaletinin Şıcın kentinde 70 COVID-19 len klinik denemede, yüksek doz ilaç verilen hastalar-
hastası üzerinde test edilen ilacın hafif vakalarda iyi- dan ikisi kalp çarpıntısı nedeniyle yaşamını yitirdi. Yan

leşme süresini 11 günden 4 güne indirebildiği bildirildi. etkinin deneklerin kullandığı başka bir ilaçtan kaynak-
Çin Ulusal Sağlık Ürünleri İdaresi, 21 Şubat’ta Favi- lanmış olabileceğine dikkat çeken araştırmacılar, 440
piravir’in COVID-19 tedavisinde deneysel kullanımına hasta üzerinde yapılması planlanan denemeyi düşük
izin verdi. “Avigan” etiketiyle satılan ilaç bu izni alan dozda sürdürmeye karar verdi.
ilk ürün oldu. Hidroksiklorokin, COVID-19 vakalarının tedavi-
Japonya’da 1 Nisan’da 3. aşama klinik denemeleri- si için tescillenmiş olmamasına rağmen antiviral etkisi

ne başlanan ilaç, influenza virüsünün çoğalmasını sağ- nedeniyle ileri vakaların tedavisinde deneysel bir ilaç
layan RNA enzimini bloke ediyor. olarak kullanılıyordu.
Remdesivir İlaç ABD Başkanı Donald Trump’ın Hidroksikloro-
Amerikan Gilead ilaç şirketinin ABD Ulusal Aler- kin’in COVID-19 tedavisinde “oyun değiştiren” bir ilaç
ji ve Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü (NIAID) ile ortak olduğunu ifade etmesiyle gündeme gelmiş, tıp otoritele-
geliştirdiği “Remdesivir” adlı antiviral ilacın da salgı- ri ilacın COVID-19 tedavisinde kesin başarı sağladığı
nın ortaya çıktığı Wuhan kentindeki hastanelerde 761 sonucuna varılmaması gerektiği uyarısında bulunmuştu.
hasta üzerinde denendiği açıklandı. Lopinavir/ritonavir
İlk olarak Ebola tedavisinde kullanılmak üzere geliş- COVID-19 tedavisi için yaygın olarak test edilen bir
tirilen, hayvanlar üzerinde yapılan denemelerde SARS diğer ilaç da AIDS tedavisinde kullanılan Lopinavir/
ve MERS koronavirüslerine karşı etkili olan Remdesi- ritonavir bileşimi oldu.
vir, ABD’de 26 Şubat’ta insanlar üzerinde test edilme- ABD’de bileşim olarak kullanımına 2000’de onay
ye başlandı. verilen ilaç AIDS’e yol açan HIV’in vücuttaki yaşam
Şirket 29 Nisan’da yaptığı açıklamada, ABD’de ağır döngüsünü devam ettirmesini sağlayan çoklu protein
COVID-19 hastaları üzerinde yapılan 3. aşama klinik enzimlerini baskılayarak virüsü etkisiz kılmaya çalışıyor.
denemelerin sonuçlarının olumlu olduğunu duyurdu. Sonuçların “New England Journal of Medicine” der-
Beyaz Saray COVID-19 ile Mücadele Görev Gücün- gisinde yayımlanan araştırmada, Çin’de 48 ila 68 yaşla-
de yer alan ABD Ulusal Sağlık Enstitüsü (NIAID) Baş- rındaki 199 ağır hasta üzerinde yapılan klinik deneme-
kanı Dr. Anthony Fauci, ilacın COVID-19 hastalarının de “ilacın herhangi bir olumlu etkisinin gözlenmediği”
iyileşme hızını artırdığını, placebo ilaç verilen denekle- açıklandı.
rin 15 günde toparlanmasına karşın, Remdesivir veri- Bu dört ilaç dışında antibiyotikler Sarilumab ile
len deneklerin 11 günde iyileştiklerini belirtti. Tocilizumab, antiviral ASC-09/ritonavir bileşimi ile
Fauci, yüzde 31’lik iyileşme oranının, kesin bir başa- CD24Fc ve kan şekerini düzenleyen Dapagliflozin ilaç-

rı olmasa da bir ilacın virüsü engelleyebileceğini kanıt- larının da COVID-19 tedavisi için ileri safha klinik
laması açısından önemli olduğuna dikkat çekti. denemeleri sürüyor.
Remdesivir, virüsün RNA zincirlerine müdahale Kesin olarak tedavi eden bir ilaç henüz bulunamadı
ederek enzim reaksiyonlarının oluşmasını engelliyor. İlaç tedavisi dışında, vücudun virüsün yarattığı hasa-
Hidroksiklorokin rı onarması için kök hücre tedavileri ile iyileşen hasta-
Sıtma tedavisinde başvurulan “Hidroksiklorokin”, ların kanından alınan plazmanın diğer hastalara nak-
diğer adıyla “klorokin difosfat”, COVID-19 tedavisi için lederek bağışıklık yaratmayı amaçlayan immün plazma
hastalar üzerinde test ediliyor. tedavisi umut veren girişimler olarak görülüyor.
Pekin ve Guangdong eyaletindeki 10 hastanede baş- COVID-19 salgını dünya çapında yayılmaya devam
latılan 3. aşama klinik denemeler dünyanın birçok ülke- ederken, virüse tam bağışıklık sağlayan bir aşı veya has-

2020 Haziran / 93