Page 86 - Sağlık Dergisi Haziran

S ğlık haber

için ayrı bir araştırma yapılması lazım. Ne hissettiler, insanlarda ciddi bir farkındalık bilinci oluştu” dedi.
evde ne yaptılar, kendilerini ne gibi şeylerden yoksun Koronavirüs öncesi süreçte çoğumuzun hayatının
hissetiler gibi. Çünkü anlaşıldığı kadarıyla toplumun daha çok iş odaklı olduğunu kaydeden Prof. Dr. Ebul-
bir kesimi yaşlıların eve kapanmasını onların haya- fez Süleymanlı, “İş dışında arta kalan zamanlarımızı
tını korumak için bu önlem alınıyor gibi daha çok eve ayırabiliyorduk, sosyal iliş-
algılamadı. Tam tersine virüs taşıyan, kilerimize hatta akrabalık ilişkilerimiz
suçlu olan onlar gibi göründü. Top- de daha çok iş ve eğitim dışında kalan
lumun bir kesimi bu kişileri dışla- zaman sürecindeydi. Ama birden-
dı, izole etti. Artı 65 yaş son derece bire çok hızlı bir şekilde hepimiz
genç bir yaş. Yalnız yaşayan insan eve sığmaya başladık, eve dön-
sayısında da azalış var, anladı- dük. Bir anlamda çok modern
ğımız kadarıyla genç bireyler hayatın ortaya çıkarmış oldu-
ailelerinin yanına geldi. Aile- ğu iş odaklı bir yaşam biçimin-
ler kalabalıklaştık. 30 yaş altı den çok hızlı bir şekilde gele-
olmayan gençler de anne baba neksel toplumlarda daha çok Tuğba Aydın Öztürk,
ocağına yeniden sığındılar gibi karşılaştığımız bir yaşam biçi-
görünüyor” dedi. mine döndük. Hayatımız bu şekil-
“ARAŞTIRMA DÜNYADAKİ de dönüştü. Bir anlamda da hayatı- lerinin değiştiğini, %35’i daha fazla yemek yediği- kitap okuma ve spor yapma oranı gençlerde de düşük
ni belirtti. Hazır gıda ve hamurlu yiyecek tükettiği-
seviyede olduğu gözlendi. Bu süreçte 18-25 yaş arası

SONUÇLARI DA Prof. Dr. Ebulfez Süleymanlı mız kendi insiyatifimizin dışına çıkmış ni belirtenlerin oranı %18 oldu. ve %92’si öğrenci olan gençlerin gündelik aktivite-
oldu. Böyle bir sürece girdik. Dolayısıyla
YANSITIYOR” tabiki bu şok olarak adlandırabileceğimiz DAHA DÜZENSİZ SAATLERDE VE ler içinde sosyal medyada vakit geçirme oranı %68;

Araştırmanın dünya çapındaki araştırmaların da bu süreçte farklı kesimlerin farklı şekillerde etkilen- DAHA FAZLA YEMEK TÜKETİLİYOR dizi/ film izleme oranı %60; temizlik ve ev işlerine
sonuçlarını yansıttığını söyleyen Arıboğan, “Mesela diğini araştırma sonuçlarında çok bariz şekilde göz- verdikleri destek oranı %47 ve uyku oranı %44 ola-
yeme içme alışkanlıkları Uzakdoğu’da da değişmiş. lemlemiş olduk” dedi. Araştırma, yemek yeme saatlerinin düzensizleşti- rak kaydedildi.
Çin’de %86 oranında yeme içme alışkanlığı değiştiği ğini ve daha çok yemek yendiğini gösterdi. Özellikle UZAKTAN EĞİTİME KATILIYORLAR
ve evde daha fazla yemek yenildiği oranı çıkıyor. Hon- Selçuk Kılıç: “Türkiye’yi yansıtan bir çalışma oldu” gençlerde hamurlu ve hazır gıda tüketiminin önem- Araştırmaya katılan lise ve üniversite öğrencileri-
gkong %77, Malezya %62, Amerika’ya baktığımız- Method Research Company Genel Müdür Yar- li düzeyde arttığı ortaya çıktı. Gençler ve öğrencile- ne “uzaktan eğitim” konusundaki görüşleri de sorul-
da benzer sonuçlar var, evde daha fazla yemek pişir- dımcısı Selçuk Kılıç ise çalışmanın korku ve kaygı- rin %49’u yemek yeme saatlerinin düzensizleştiğini du. Üniversite öğrencilerinin %41’i uzaktan eğitime
meye başlamışlar. %83’lük bir oran var. Dünyanın nın yoğun olduğu 8 – 12 Nisan 2020 tarihleri arasında belirtti. %44’ü “daha fazla yemek yiyorum” der- katıldıklarını ve %29 oranında verimli bulduklarını
her yerinde benzer şeyler var, evde kal yapıldığını belirterek “Şimdi o kaygılar, ken %30’u hazır ve hamurlu gıda tüketiminin art- belirtti. Lise öğrencilerinin %67’si derslere katıldığı-
çağrısı ile birlikte alışkanlıklar ve aile korkular ve vakalar biraz daha azal- tığını kaydetti. nı belirtirken; %27’si verimli bulduğunu ifade etti.
ile geçirilen zaman da artıyor. Doğal dı. Türkiye genelinde online yapıldı, Araştırmada daha fazla ev yemeği yediğini ve sağ-
olarak aile ile daha fazla vakit geçi- 3000 kişi katıldı. Bu çalışmada 74 lıklı beslendiğini belirtenler de yer aldı. Katılımcıla- GÜNDEM TV HABERLERİNDEN TAKİP
riyorsunuz. Ancak öte yandan aile ilden katılım oldu. Dolayısıyla tam rın %36’sı “daha fazla ev yemeği yiyorum derken; EDİLİYOR
içi şiddet %22 oranında artmış. Türkiye’yi sunan bir araştırma daha sağlıklı beslendiğini belirtenlerin oranı %18 Araştırmada gündemin takip edildiği mecralar da
Çin’de ilk ortaya çıkan sonuç oldu” dedi. oldu. Araştırmada %10 oranında daha az yemek belirlendi. Katılımcıların %82’si televizyon haber-
boşanmaların hızlı bir şekil- Araştırmayı, Üsküdar yediğini ifade edenler ise en düşük gelire sahip kişi- lerinden, %57’si internet haber sitelerinden, %40’ı
de yukarı doğru fırladığıydı. Üniversitesi Sosyoloji Bölü- lerden oluştu. Twitter’dan, %34’ü Instagram’dan, %20’si What-
Yani bir arada olmak insanla- mü Öğretim Üyesi Dr. Tuğba UYKU DÜZENİ BOZULDU sApp’tan, %19’u Facebook’tan gündemi takip etti-
rın birbirini daha iyi tanıması- Aydın Öztürk ve Method Rese- Araştırma salgın sürecinde uyku düzeninin de ğini kaydetti.
na yol açıyor. Ama bir yandan da arch Company Proje Direktörü değiştiğini de ortaya koydu. Salgın sonrası süreçte EĞİTİM DÜZEYİ ARTTIKÇA KAYGI DA
karşınıza çıkan insan evden uzaktay- Hale Aslı Kılıç tarafından 8-12 Nisan uyku düzeni %60 oranında değişiklik gösterdi. Deği-
ken fark edemediğiniz ama 24 saati 2020 tarihleri arasında yürütüldü. şiklik uykuda geçen süreden ziyade; daha çok yatış ARTIYOR!
bir arada geçirdiğiniz insan çok olum- Selçuk Kılıç Basın toplantısında Dr. Öğretim Üyesi / kalkış saatinde oldu. Sabah kalkış saati ortalama Çalışma sonuçlarına göre, Türkiye’nin %60’ı kay-
suz birine de dönüşebilir” dedi. Tuğba Aydın Öztürk, araştırma sonuç- 11.00 ve gece yatış saati ortalama 02.00 olarak kay- gılı hissetmektedir; bu oran en yüksek olarak %73
larına ilişkin verileri paylaştı. ile evde çalışanlar (home-office) ve çalışmayan/ işsiz

Prof. Dr. Ebulfez Süleymanlı: “Sağlık açısından far- dedildi. Uyku düzeninin en fazla değişiklik göster- kalanlarda kendini gösterdi. Ayrıca ekonomik sınıf
kındalık bilinci oluştu” YEME ALIŞKANLIKLARI DEĞİŞTİ diği grup ise gençler ve öğrenciler oldu. ve eğitim seviyesi yükseldikçe kaygı oranında anlamlı
Üsküdar Üniversitesi Sosyoloji Bölüm Başkanı Araştırmaya göre Koronavirüs salgın süreci boyunca GENÇLER EN ÇOK SOSYAL MEDYA bir artış olduğunu gözlemlendi. Örneğin kaygı düze-
Prof. Dr. Ebulfez Süleymanlı da araştırmanın aile günlük hayatın hemen her alanında değişiklik yaşan- TAKİP EDİYOR, DİZİ İZLİYOR yi, yüksek eğitime sahip kişilerde %68’e çıkarken,
ilişkilerindeki düzelme ve tüketim alışkanlıkların- dı. Bunların başında ise yeme düzeni geliyor. Araştır- Araştırmaya göre, Koronavirüs nedeniyle evde düşük eğitim seviyesine sahip kişilerde %48 oldu.
daki değişmeyi gözler önüne serdiğini belirterek “Bu ma, kişilerin yarısından fazlasının yemek yeme alış- geçirilen süre özellikle gençlerde sosyal medya kul- Benzer şekilde A-B SES düzeyindeki kişilerde kaygı
sürecin bize sağladığı en önemli avantajlardan biri kanlığının değiştiğini ortaya koydu. lanımı, dizi izleme, ev işleri ve uyku ile geçiyor. Sos- oranı %65, C1-C2 orta- orta üst sınıfta %58 ve D-E
insanlarda çok ciddi anlamda sağlık açısından bir Özellikle 26- 45 yaş arasında ortalama %62 ora- yal medya kullanımı özellikle 25 yaş altında ve 56 SES düzeyinde %54 oranında kaygı düzeyi görüldü.

farkındalık bilinici oluştu. Hijyen, fiziksel mesafe- nında yeme alışkanlıklarının değiştiği gözlemlendi. yaş üstünde ciddi bir artış gösterdi. Araştırma sonuçlarına göre “Evde kal” çağrısı-
nin korunması, çok sağlıklı gıda tüketimi konusunda Araştırmaya katılanların %43’ü yemek yeme saat- Salgın sürecinde tüm yaş gruplarında olduğu gibi na uyma konusunda bir ikilem ortaya çıktı. “Evde

84 / Haziran 2020