Page 63 - Sağlık ocak

haber S ğlık

Kanser, Yerçekimsiz Ortamda

Yayılmakta Zorlanıyor

Uzaya gitmenin beraberinde getirdiği bir dizi sağlık riski vardır. Güneş radyasyonu ve kozmik ışınlara
maruziyetin yanı sıra, yerçekimsiz ortamın insan fi zyolojisi üzerinde önemli etkileri olabilir. Bunlar kas ve kemik
dejenerasyonunun ötesine geçer ve azalmış organ fonksiyonu, görme ve hatta genetik düzeydeki değişiklikleri
içerir. İlginçtir, yerçekimsiz ortamın bir takım potansiyel tıbbi faydaları da vardır. Sydney Teknoloji Üniversitesi
öğretim görevlisi Dr. Joshua Chou, yerçekimsiz ortamın insan vücudundaki ilaç ve hücreleri nasıl etkilediğini
araştırmaktadır. Chou ve ekibi yerçekimsiz ortama dayanan kanseri tedavi etmek için yeni bir yöntem test edecek.
Biyomedikal araştırmacılar, kanser hücrelerinin bir- Gelecek yılın başlarında gerçekleşecek bir sonraki
birini algılayabilmesinin tek yolunun mekanik kuvvetler adım, özel olarak tasarlanmış bir uzay modülünde hüc-
yoluyla olduğunu ve bu kuvvetlerin yerçekiminin oldu- reler, SpaceX fırlatma hizmetlerine sunulacak. Chou ve
ğu bir ortamda çalışmak için evrimleştiğini anlıyorlar. meslektaşları, denemenin ilerlemesini izleyecekler ve canlı
Bu, Chou’yu yerçekimi eksikliğinin kanser hücreleri- hücre görüntüleme gerçekleştirecekleri deney süresini
nin bölünme ve yayılma yeteneğini engelleyebileceğini (yedi gün) yerde geçirecekler.
düşünmeye yöneltti. Deney tamamlandığında, hücreler Dünya’ya dönüş
Chou: “Uzay ortamının hücre biyolojisi ve hasta- yolculuğu için dondurulacak, bunun üzerine Chou ve
lık ilerlemesi konusundaki anlayışımızı nasıl etkilediği- meslektaşları onları genetik değişiklikler açısından ince-
ni görme konusundaki bu ilk deneyimi neden diğer hüc- leyecekler. Sonuçlar Chou ve ekibinin laboratuvarda ne
releri ve hastalıkları incelemek için uygulayamıyoruz?” bulduğunu doğrularsa, yerçekimsiz ortam ile aynı etki-
Dört Farklı Kanser Tipindeki Hücrelerin Devre Dışı ye sahip olabilecek ve kanser hücrelerinin birbirini algı-
Olduğunu Bulduk lama yeteneğini nötralize edebilecek yeni tedaviler geliş-
Chou ve ekibi yerçekimsiz ortamın laboratuvarla- tirebileceklerini umuyorlar.
rındaki kanser hücreleri üzerindeki etkilerini test etti. İlaçlar ve kemoterapi birleştirildiğinde, bu araştırma-
Bunu yapmak için, lisansüstü öğrencilerinden biri, için- dan kaynaklanan tedaviler, kanserin insan vücudunda-
de küçük bir santrifüj bulunan bir cihaz oluşturdu. Hüc- ki yayılmasını etkili bir şekilde yavaşlatacak ve böylece
reler, santrifüj içindeki bir dizi kapsülde bulunur ve yer- geleneksel tedavileri daha etkili ve daha kısa ömürlü (ve
çekimsiz ortam hissini yaşayana kadar onları döndürür. daha az maliyetli) hale getirecektir.
Chou’nun belirttiği gibi, sonuçlar oldukça cesaret veri- Bu araştırma, astronotların aylarca yerçekimsiz ortam-
ciydi. “Çalışmamız, yerçekimsiz ortama yerleştirildiğin- da kaldıkları ve çok daha fazla radyasyona maruz kaldık-
de, test ettiğimiz dört farklı kanser tipindeki (yumurtalık, ları (ve dolayısıyla kanser gelişme riskinin arttığı) uzay-
meme, burun ve akciğer) hücrelerin yüzde 80 ila 90’ının da da faydalı olacaktır. Uzay tıbbı alanında yapılan bu
devre dışı olduğunu bulduk.” Dedi. ve diğer adımlar, uzay tabanlı araştırmaların Dünya’da-
Daha da etkileyici olan, bu sonuçların yerçekimi kuv- ki insanlar için nasıl ticari ve tıbbi faydalara yol açabile-
vetlerini değiştirerek, yani ilaçların yardımı olmadan ceğini daha da göstermektedir.
elde edilmesidir. Yerçekimsiz ortam koşullarına maruz Çeviri: Ülkü Güngör /Kaynak: https://curiosity.com/
kaldıklarında, kanser hücreleri birbirlerini algılayama- topics/good-news-cancer-has-trouble-spreading-in-mic-
dılar ve bu nedenle bir araya gelmekte çok zorlandılar. rogravity-curiosity/

2020 Ocak / 61