Page 28 - Mart
P. 28
S ğlık haber
Enstitünün Montana eyaletinde yer alan Hamil- var ortamında insan hücreleriyle birleştiren araştır-
ton’daki laboratuvarı, tarama ve transmisyon elekt- macılar, krojenik elektron mikroskopisi adı verilen
ron mikroskoplarında koronavirüsün görüntülerini yöntemle hücreleri eksi 150 derecede soğutarak etki-
üretti. Enstitünün yazılı yaptığı açıklamada, SARS- leşim halindeki enzimlerin kristalize olmasını sağladı.
CoV-2’nin, Aralık 2019’da ilk olarak Çin’in Vuhan Bu yolla koronavirüsün bulaşıcılığını sağlayan çivi
kentinde tespit edilen ve küresel bir halk salığı teh- proteinin haritasını çıkaran araştırmacılar, aynı zaman-
didi haline gelen Covid-19 hastalığına neden olduğu da insan hücresinde hangi enzimin koronavirüsün
belirtildi. Ayrıca, açıklamada koronavirüslerin yüze- tutunmasını sağladığını da keşfetti.
yindeki ‘taç’ların virüs ailesine ‘corona’ (korona) ismi- “Angiotensin Dönüştürücü Enzim 2” (ACE2) adlı
ni verdiği, bunun da ‘taç’ın (crown) Latincesi olduğu protein enziminin, koronavirüse hücre kapısını açan
ve çoğu koronavirüsün taç benzeri bir görünümünün “kilit” işlevi gördüğü belirlendi. Araştırmacılar, aynı
olduğu belirtildi. enzimin, Şiddetli Akut Solunum Yolu Sendromuna
Ayrıca, NIAID, Covid-19’e dair yapılan aşı geliştir- (SARS) yol açan koronavirüs için de alımlayıcı rol
me çalışmalarının da bir görüntüsünü paylaştı. üstlendiği ancak Kovid-19’un hücreye SARS’tan 10
Bilim insanları, Çin’de ortaya çıkan yeni tip koro- ila 20 kat daha sıkı bağlandığına dikkati çekti. Çivi
navirüsün (Kovid-19) insan hücrelerine tutunması- proteininin yapısının çözülmesinin koronavirüse karşı
nı ve yayılmasını sağlayan “çivi proteini” adı verilen aşı geliştirme çabalarına hız kazandırması bekleniyor.
enzimin yapısını çözmeyi başardı.
“Livescience” internet sitesinde yer alan habere ÇEVRİMİÇİ COVİD-19 HARİTASI
göre, ABD’nin Teksas Üniversitesinden araştırmacı- Johns Hopkins Üniversitesi Sistem Araştırma ve
lar, Kovid-19’un genom haritası kullanılarak üretilen Mühendislik Merkezi, Çin’den corono virüsü izle-
numuneler üzerine yaptıkları çalışmada koronavirü- mek için çevrimiçi bir harita oluşturdu. Onun saye-
sün insan hücresine nüfuz etmesini sağlayan “anahtar” sinde, gerçek zamanlı olarak, Coronavirus COVİD-
enzimi tespit etti. Koronavirüs numunesini laboratu- 19 virüsünün yayılması ve ölümleri gözlemlenebilir.
Virüs Orta Doğu’ya İran’dan Avrupa’ya İse İtalya’dan Yayılıyor
Virüsün bu iki ülkeye bulaşmasının ardın-
dan Orta Doğu ve Avrupa büyük bir tehdidin
altına girdi. Orta Doğu ülkelerinde görülen
vakaların tamamı İran, Avrupa’da görülen
vakaların büyük çoğunluğu İtalya kaynak-
lı olarak karşımıza çıkıyor. İran’da ve İtal-
ya’da koronavirüs nedeniyle ölümler yaşan-
maya devam ediyor. Çin dışındaki ülkelerden
de ölüm haberleri gelmeye başladı. Tayland,
ABD, Avustralya’da da ölümler gerçekleşti.
GÖZDEN GİRİP, VÜCUTTAKİ
FURİN’E SALDIRIYOR
Yetkililer, ilk günlerde yeni virüsün 2002-
2003’te etkili olan SARS benzeri bir yol izle-
yeceğini tahmin ediyordu. Ancak son çalış-
malar, Covid-19’un vücutta HIV ve Ebola
gibi çok daha saldırgan virüslere benzer
şekilde hareket ettiğini gösterdi. Bu durum-
da, yeni tip koronavirüsün SARS’tan 100
ila 1000 kat daha etkili olabileceği uyarısı
yapıldı. Yapılan çalışmalara göre, Covid-
19 vücuda burun, ağız veya gözlerden giri-
yor ve “furin” isimli bir enzimi hedef alıyor.
Bu enzim sayesinde proteinleri aktif hale
getiren virüs, insan hücreleri ve virüs ara-
sında doğrudan bir füzyon gerçekleştiril-
mesini sağlıyor ve bedene yayılıyor. Furin,
insanlarda FURIN geni tarafından kodla-
nan bir protein.
26 / Mart 2020