Page 76 - Eylül 2019

S ğlık haber

Karaciğer Kanserini

Yapay Zeka Tedavi Edecek

Maltepe Üniversitesi Kanser ve Kök Hücre Araştırma Merkezi (MÜKKAM) karaciğer
kanserinin erken teşhis ve tedavisinde yapay zekâ kullanarak geliştirdiği yazılımla tarihe
geçmeye hazırlanıyor. İki yıl içerisinde tamamlanması planlanan çalışmalar sona erdiğinde
dünyada ilk kez karaciğer kanserinin teşhis, takip ve tedavisini yapay zekâ yapacak.
Maltepe Üniversitesi Kanser ve Kök Hücre Araştırma landığına dikkat çeken Prof. Aktaş, bu nedenle yaptıkları
Merkezi (MÜKKAM), bilim insanlarından kurduğu özel çalışmaların büyük önem taşıdığını ve bir bilim insanı ola-
bir ekiple karaciğerdeki kanserli hücrelerin yapısal ve rak kendisini çok heyecanlandırdığını dile getirdi.
fonksiyonel değişimlerini araştırıyor ve bu hücrelere iliş- HÜCRELER MERCEK ALTINDA!
kin tedaviyi kodlayan bir yazılım geliştiriyor. Çalışmala-
rın ilk verileri, karaciğer kanseri tanı ve tedavisinde umut Kanserin oluşumunda önemi saptanmış 84 geni incele-
olacak olumlu sonuçlar verdi. diklerini, bu süreçte kanserli hücrelerin davranış ve deği-
Dünyada ilk kez karaciğer kanseri tedavisinde uygu- şimini takip ettiklerini anlatan Prof. Aktaş, “Salgılarındaki
lanacak yöntemle ilgili bilgi veren Maltepe Üniversitesi değişimi, proteinleri, hücrelerin yağ salgılayıp salgılama-
Kanser ve Kök Hücre Araştırma Merkezi Müdürü Prof. dıklarını inceliyoruz. Çok yönlü sayısal veri elde ediyo-
Dr. Ranan Gülhan Aktaş, çeşitli üniversitelerden onkolog, ruz. Söz konusu veri tabanından yola çıkarak değişimler
biyolog, genetikçi, bilgisayar mühendisi, uzman ve öğren- arasındaki ilişkileri formüle ediyoruz. Tüm bu sonuçları
cilerin yer aldığı büyük bir ekibin projeye dahil edildiği- bir yazılıma dönüştürüyoruz. Karaciğer kanserinde böyle
ni söyledi. 2014 yılında kurulan MÜKKAM’da beş yıldır bir yazılım henüz dünyada yok” dedi.
karaciğer kanseri hücreleriyle ilgili çalışmalar yaptıklarını Geliştirilen yazılımla kişiye özgü tedavilerin de sistem
anlatan Prof. Aktaş, “Karaciğer kanseri erken tanı ve teda- tarafından oluşturulacağını dile getiren Aktaş, kanserin her
visinde önemli olabilecek biyo belirteçleri araştırıyoruz. vücutta farklı seyretmesi nedeniyle kişiye özgü tedavi-
Sonuçları, tedavinin belirlenmesinde ve hastanın takibinde nin kanseri yenmede en kritik mesele oluğunu belirterek,
rehber olabilecek bir yazılıma dönüştürmek üzereyiz” dedi. “Geliştirdiğimiz yöntemin ana hedefi kişiye özel tedavi
ABD’de bazı hastalıklarda yapay zekânın kullanılma- modellerini oluşturarak, hastaya uygun bir tedaviyi öner-
ya başlandığını, özelikle deri kanseri konusunda geliştiri- mektir” dedi. Prof. Aktaş, çalışmayla karaciğer kanserin-
len yazılımla yüzde 84 oranında doğru tanı konulabildiğini de erken tanıyı sağlamayı da hedefl ediklerini söyleyerek,
anlatan Prof. Aktaş, akciğer kanseriyle ilgili çalışmaların istatistiksel olarak anlamlı verilere ulaştıklarını, şu anda
da olduğunu; ancak karaciğer kanseriyle ilgili çalışmala- doğrulamaların yapıldığını anlattı. Çok farklı kanser türle-
rın sınırlı olması nedeniyle bu alanda özel olarak eyleme ri olduğunu, ancak tüm kanserlerin oluşumunda bazı ortak
geçtiklerini vurgulayarak, projeye Türk Karaciğer Vakfı, özellikler bulunduğuna dikkat çeken Prof. Aktaş, elde ettik-
Sağlık ve Sosyal Dayanışma Vakfı ile TÜBİTAK’ın des- leri verilerde ortak özelliklerdeki değişime ait verilerin de
tek verdiğini belirtti. Yapılan araştırmalarda 2030’lu yıllar- ortaya konduğunu, bu verilerin gelecekte farklı kanser tür-
da her üç kişiden birinin kanser hastası olacağının hesap- lerinin tanı ve tedavisine de yardımcı olacağını söyledi.

72 / Eylül 2019